La Blancanegra

Per Jessyka Rojo

La Blancanegra es un daus esperits majors de Garona, dens l’òbra de l’escrivan girondin Andriu Berry (1902-1986) Les Esprits de Garonne (Juillard, 1941). Creatura ambivalenta, correspond au mes de junh. A per fonccion de recaptar las amnas negadas dens Garona

Espia son sang li tintar tot tuishau la man, la blanca, la glaçada. Un sorríder avarche se masta sus sa boca. Tenent l’amna esbarrida que vinè de se negar e que l’avè nafrada, se met a sarrar de totas sas fòrças, dinc a çò que sèie papotejat lo mòt pietat..

Pietat…

Las vòtz s’elevan gaunidas de compassion e espauridas, coneishen sa colèra, tanben coma sa tendreça. Espia sos dits se desténder, a narri daus suïcidats. Sa man negra parona lo visatge supliciat, e li ensenha los aigòts ininterromputs que l’esperan coma darnèir ostau, los cants aculhen alavetz lur frair d’eternitat.

Se’n torna sheitar nuda sus la ròca li servent de tròne, s’apaisant a la frescura de la pèira, companha de sa carn machada. D’una man distrèita se desempanolha lo peu d’ebena e nèus, en los escotant cridar, envejosa d’aqueth rondèu alavetz que n’es pas sola. Regarda lo sang qu’a secat, repiada de bordèu sau lèit de sa pèth.

Una plora apuei duias que lusejan sus sa meitat escura, pantaisha, e totun es calma, tròp calma. Li tornan en memòria las nueits a creire en l’amor o en la passion, mes qu’èran mòrtas damb lo sorelh, revelant sa diferéncia a sos amants passadís, urlant devant aquera meitat de hemna, meitat de ren…

Gaita sos mòrts que la gausan véder tornar. Son si talament fortunats de poder causir la fin, e de se pérder per totjorn, mes a jamèi serins, causir la dolor, la har tombar dau mau coma una ventorla, o doça coma un breç…

Gaita alavetz la luna, la sola a la comprendre damb sa cara cachada, e se met a bramar, lo còr esclapotejat, lo sang enflambat, raujosa e descanilhada…

Puei chomicant coma una mainada perduda per lo malur daus adultes comandant a son existéncia, s’aucocola apuei s’endròm dens l’estadiment d’una nueit shens esper. Las trèvas l’espian enfin, tan petita, tan tarribla mes en d’aqueth moment reina dau voit, tan trista que mèma eths perden l’enveja de cascalhar.