Per Jessyka Rojo dab David Escarpit
A Félix Arnaudin
A Bernard Manciet
« Han matado el torito negro/Que nunca nadie se lo ha podido capturar »
La Lana Gran coneish tostemps la paur dau Hasan Roge, que n’an jamès sabut se tornaré o non, véner har cramar las amnas daus aulhèirs.
Las istòrias son bien mei qu’aishantablas, que deishan un gost de folia e de hèr tot a l’encòp es qu’an la color dau Diable, e, las cascalhar simplament sufís quauques còps a har sortir daus murs e daus pins l’audor dau sofre. La que vos vau racontar es de lunh la mei glaciala, e la mei brutlenta a l’un còp, qu’aquò’s la sola que gausan pas díser, arribaratz vos de v’rai a la lugir ?
Los dus pastors de qui vos vau parlar n’avèn pas de nom, probable n’avèvan augut un, mes en·hornats dens las memòrias, ce-didèn juste lo joen e lo vielh bergèir, òmis shens visatges, parelhs aus autes bergèirs. Negats entre melancolia e arma de violéncia, parelhs as andadas paupables d’una energia antica, pris dens ‘queth esturbelh escrasant d’ua vi’a a servir la Landa.
Avèn una cassina perduda com eths dens lo bòsc, e daus aubres escurs acrochats de bruma per víver lo jorn damb lur bestiar. La Landa èra percorruda d’aqueths vents que bat dens las rosinas, mes qui dab los brueits deus animaus hadèn lo sol lengatge que los aulhèirs ausissèvan, entarrats de verds, e de tronc tròp immobils.
La lutz avèva guishat las balancas aqueth jorn, la calor de la tèrra trucava e s’esferlingava encara quand lo ser traucas d’estelas blanchòias, quand lo june pastor se mastèt, percorrot d’un fresilhon se mit a marchar sus lo camin de tèrra shens un mòt. Surpris de « queth moviment lo vielh lo sheguit shens parlar, e lo joen accelerèt… Sos pas ressemblavan quasi una corruda, e deijà esbafat, los pomons a huec lo vielh se mit a parlar, a lo sonar. Una pausa lo june se revirèt.
« Lo hasan roge me sòna, es mon torn… »
Sol lo silenci e las respiracions hòrtas deus dus òmis respondèvan a la nueit, nat cantic de gau per esquiçar lo pes dau pinhadar que se rebarrava quasi sus eths, autèna e victoriosa.