Dagon per Howards Phillips Lovecraft – 1919 (1917)
Traduccion per Astrau
Cobèrta per JasonEngle
Escrivi dins un estat mentau ben estrani, car aquesta nuech, serai pus.
Paure, e estent a la fin deis estòcs de drògas que pòdon rendre ma vida
suportabla, pòdi desenant pus passar aquela tortura. Me gitarai per
l’estringada fenèstra fins a la carriera sordida.
Pensatz pas a travèrs de mon esclavatge a la morfina que siáu un feble o un
degenerat. Quora auretz legit aquelei paginas chimarradas a la lèsta,
benlèu podretz devinar, sensa ne’n comprendre la totalitat, perqué me fau
o la demembrança, o la mòrt.
Èra dins una dei zònas demieg lei mai dubèrtas e trevadas dau vast Pacific
que lo cargo sus lo qual èri foguet atacat per un bastiment alemand. La
Granda Guèrra n’èra a sei premierei començaments e lei fòrças oceanicas
deis Huns èran pas encara totalament aprefondadas fins a sei degradacions
futuras. Nòstre naviri èra adoncas d’un grand interès per elei mentre que
nautres e l’equipatge eriam tractats ambé tota la justícia e la consideracion
degudas ai presoniers de guèrra. La disciplina de nòstre raubaire èra tant
liberala, d’efèct, que cinc jorns après nòstre raubament ai capitat de
m’escapar solet sus un batelon embé d’aiga e de provisions per un lòng
moment.
Quora foguèri, fin finala, a la deriva e liure, aviáu fòrça pauc d’idèas sus
ma posicion. Estent pas un navigaire competent, podiáu solament devinar
vagament per lo solèu e leis estèlas qu’èri a l’entorn dau sud de l’eqüator. De la longitude, sabiáu ren, e podiáu vèire ges d’illas o de còstas. Lo temps
restava suau e pendent de jorns innombrables derivavi sensa but e sota lo
soleu cremant. Esperèri siá un naviri quin que siegue, siá l’arribada sus lei
còstas de terras abitablas. Mai ges de naviris o d’illas apareguèron e
començavi de desesperar dins ma solesa sus l’immensitat desalenada de
blau infinit.
Lo cambiament se fèt alora que dormiáu. Ne’n conoisserai jamai lei
detalhs car mon sòm, maugrat qu’èra trebolat e infestat de chauchavièlhas,
foguèt continü. Quora fin finala me derrevelhavi, èra solament per me
descurbir mieg aspirat dins una espandida viscosa de fanga negra infernala
que s’estendiá a l’entorn de ieu en ondulacions monotònas fins a l’orizont, e
onte mon batèu restava encalat a quauquei mètres de ma posicion.
Se podètz imaginar que ma sensacion promiera foguèt lo meravilhament a
l’endavant d’una tala transformacion, impensabla e prodigiosa, de la scena,
èri en realitat mai espaventat qu’acipat. L’i aviá dins l’èr e sus lo sòu
porrissent una impression sinistra qu’emplissiá mon arma d’esglari. La
region èra putrida embé lei carcassas de peis en descomposicion, e d’autrei
cauvas mens descriptiblas qu’aviáu vist emergir de la fanga òrra sus la
plana interminabla. Belèu deuriáu pas esperar de transmetre a travèrs de
simples mòts l’indescritibla orror que pòu prendre vida dins lo silenci
absolut e dins l’immensitat esterila. Ren èra audible, e ren èra vesedor
alevat de la larga tèrra de nita negra. L’immobilitat absoluda e
l’omogeneïtat dau païsatge m’opprimissián d’una paur pestilenciala.
Lo solèu s’abrasava despuei un cèu que me pareissiá quasi negre dins son
abséncia crudela de nivòls, coma se remandava l’imatge d’aqueu palun de
tencha sota mei pès. Alora que rampavi dins lo batelon encalat, realisavi
qu’una soleta teoria podiá explicar ma posicion. En consequéncia d’untrevirament volcanic sensa precedent, una partida dei fons oceanics deviá
èstre estat projectada a la surfaça, expausant de regions escondudsa
despuei d’innombrablei milions d’annadas sota d’insondablei fonsor d’aiga.
Tant granda èra l’espandida de la tèrra nova que s’èra auçada sota mei pès
que podiáu pas perçaupre un solet sòn de l’ocean descadenat,
independentament de coma assajavi. E ges d’aucèus marins, que pasmens
podrián se pàisser dei cauvas mòrtas, èran vesedors.
Pendent mai d’una ora, restavi assetat pensant o dorment dins lo batèu, que
jasiá sus lo flanc e ofrissiá un pauc d’ombra alora que lo soleu s’avançava
dins lei cèus. Embé lo progrès dau jorn, lo sòu perdèt un pauc de sa
viscositat e pareissiá pron sec per viatjar durant un momenet. Aquela
nuech, dormèri fòrça pauc, e lo jorn d’après me fèri un paquet contenent
d’aiga e de norridura, una preparacion per un viatge terrèstre en quista de
l’ocean despareissut e d’un sauvament potenciau.
Lo tresen matin, lo sòu èra d’ara endavant aisadament practicable. La
fortor dei peis èra abominable. Mai mon esperit èra tròp tafurat per de
cauvas mai grèvas per m’abaissar an un mau tant pichon. Contuniavi alora
vèrs un objectiu desconeissut. Tot lo jorn avançavi drech a ponent, guidat
per un montet luench que se dreiçava mai enaut que tot autre auçament
d’aqueu désert gibós.
La nuech arribada, campavi. Lo jorn seguent contuniavi de viatjar devèrs
lo montet, mai aquest objèct me pareissiá a pena mai pròche que quora
l’aviáu vist inicialament. Lo quatren vèspre, ajonhèri la basa dau mont,
que se destapava fòrça mai enaut que çò que podiam vèire de luenh e una
valada intermediària lo grandissiá a respèct de la superficia generala. Tot
escagassat, escalavi pas e dormiáu sota l’ombra de la còla.
Sabi pas perqué mei pantais foguèron tant sauvatge aquesta nuech. Mai ben avans que la Luna decreissenta e gibosa s’enaura, enauta subre la plana
dau levant, èri ja derrevelhat, glaçat de trespiracion, e determinat a pus
dormir. Podiáu pus passar encara de talei visions coma aquelei qu’aviáu
vist. E dins la lusor de la luna compreniáu alora lo manca de saviesa de
viatjar de jorn. Sensa l’escrachament dau solèu dessecant, mon viatge seriá
estat mens costós en vòlha. D’efèct, ara me sentiáu sufisentament capable
de faire l’ascension que m’aviáu maucorada sota lo solèu. Empaquetant
mei besonhas, m’en anèri per lo crestend dau mont.
Ai dich que la monotonia infinida de la plana valonada me causava una
orror informa. Mai pensi que mon orror foguèt mai granda encara quora,
arribant a la cima dau montet, agachavi fins a una insondabla fòssa o
canhòn onte la negror èra pas encara illuminada per una Luna tròp bassa.
Me sentiáu en riba dau monde. Escrutavi en delà de la frontiera fins a un
caòs sensa fons de nuech etèrna. A travèrs de ma terror s’escampèron
d’estranis sovenirs dau Paradís Perdut e de l’òrre aveniment de Satan dins
lei reiaumes delaissat dei tenèbras.
Alora que la Luna se salhava totjorn mai enauta, començavi de vèire que
lei pendas dau vau èran mens perpendicular que çò qu’aviáu imaginat.
Cengles e afloraments ofrissián una descenduda relativament aisada, e
après quauquei centenaus de pès, la penda veniá fòrça graduala. Despachat
per una impulsion que pòdi definitivament pas analisar, devalavi lei ròcas
embé pena e m’arrestavi dessota sus la penda mai doça, canejant lei
fonsors stigianas que deguna lutz tocava.
Subran, mon atencion foguèt captada per un objèct vast e singulars sus lo
pendís opausat, que se dreiçava a quauquei centenaus de mètres d’ieu : un
objèct que lusissiá feblament sota lei rais nòus de la Luna ascendenta. Totd’un temps, me rasseguravi, me disiáu qu’èra solament una pèira
gigantesca. Mai èri conscient d’una impression particulara que sei
contorns e sa posicion èran pas l’òbra de la Natura soleta.
Emb una observacion menequeta, foguèri emplit de sensacions
inexprimiblas. En despiech de son immensitat e de sa posicion dins un abís
que jasiá sus lo postam oceanic despuei lo jovent dau monde, percebiáu
sensa ges de dobte qu’aquel objèct estrani èra un monolit ben faiçonat que
sa massa aviá conegut l’artesanat e belèu lo culte de creaturas vivas e
pensantas.
Enlordit e espavordit, e maugrat lo frenison particular d’excitacion dau
scientific o de l’arquèològ, examinavi mon environament mai precisament.
La Luna, pròche de son zenit, lusissiá vivament e estranhament au
dessubre deis estepas ondejantas dins l’avenc, e revelava l’existéncia d’una
espandida d’aiga luencha despareissent de ma vista dei dos caires, e que
tocava quasi mei pès alora qu’èri sus la cornissa.
Delà l’abís, leis ersetas careçavan la basa dau monolit ciclopèu e remarcavi
desenant sus sa superficia d’inscripcions e esculturas brutas.
L’escritura èra dins un sistèma ieroglific que coneissiáu pas, e èra
incomparable ambé tot çò qu’aviáu vist dins lei libres. Per una granda
partida, èran de simbòlas aquatics estandardizats que representavan de
peis, d’anguielas, de porpres, de cruveluts, de molluscs, de balenas e
d’autrei cauvas similaras. Mai que d’un caractèrs representavan de cauvas
desconegudas dins lo monde modèrn mai que sei formas, vistas
descompausadas sus la plana sortida de l’ocean, m’èran familiara.
Au revenge, lei gravaduras me manteguèron emmascat. Totalament
vesedor a travèrs d’aigas brandadas gràcias a sa talha enòrma, un tablèu de
bas-relèus que sei subjècts aurián excitat un Doré. Pensi qu’aquelei cauvas
representavan d’òmes – au mens una certana forma d’òme. Èran depintats
coma de peis sota leis auças de baumas marinas, o rendent omenatge a
d’autars monolitics aparentament sota l’ocean tanben. Ausi pas parlar de sa
cara e de sei formas. La simpla remembrança me fa venir bleime. Grotesc
delà de l’imaginacion d’un Poe o un Bulwer, èran monstruosament uman
en larga partida levat dei mans e pès paumats, dei labras immensament
largas e mòl, deis uelhs vitrós e bombut o d’autreis elements mens plasent
a se remembrar. Curiosament, pareissián mau talhats, mau proporcionats
embé lo rèireplan. Una creaturas èra mostrada tuant una balena
representada solament un pauc mai granda qu’ela-mema.
Ai remarcat, coma ai ja dich, son anar grotesc e sa talha estrani. Mai après
un moment decidissiáu qu’èran solament lei dieus imaginaris de quauquei
tribüs primitivas de pescadors o de marins. Quauquei tribüs que sei
darriers descendents avián perits mai d’una èra avans que nascan lei
promiereis avis dau Piltdown o de l’Òme de Neandertau. Meravilhat per
aquel avans-gost inesperat d’un passat delà de la concepcion de
l’antropològ lo mai temerari, restavi pantaire alora que la Luna projectava
de rebats estranis sus lo canau silenciòs fàcia a ieu.
Subran, va veguèri. Embé solament quauqueis ersetas per marcar son
arribada a l’èr libre, la cauva resquilhèt fòra l’aiga sorna e fins a ma vista.
Vast, de la talha d’un Polifem, e aïssable, lo mostre colossau s’abrivava fins
au monolit e l’enserrava dins sei braç escalhós immens, clinant sa tèsta e
emetent mai d’un sòn destorçut. Pensi qu’alora, venguèri fòu.
De mon ascencion desfrenada dei pendas e de mon viatge delirant fins au
batèu encalat, me remembri fòrça pauc. Me pareisse qu’ai cantat
enormament, e qu’ai ris quand podiáu pus cantar. Ai la remembrança fosca
d’una tempèsta gròssa quauqueis temps après mon retorn au batèu.
Pasmens, sabi qu’ai auvit d’esclats de tròns e d’autreis tons que la Natura
emette solament dins seis oras lei mai terriblas.
Quora emergissèri deis ombras, èri dins un espitau de San Franciscò,
menat aicí per lo capitani d’un naviri American qu’aviá recuperat mon
batèl au còr de l’ocean. Dins mon deliri, diguèri fòrça, mai mei mòts
recebèron ges d’atencion.
Mei sauvaires sabián ren sus deguna auçada de terra dins lo Pacific.
Pensavi inutil d’insistir sus plen de cauvas que podrián pas créire. Un còp,
cercèri un etnològ reconeissut e va divertissiáu embé mei questions
particularas sus la legenda Filistina de Dagòn, lo Dieu-Peis. Mai percebent
lèu son estrechor d’esperit, insistissèri pas.
E es la nuech, subretot quora la Luna es gibosa e decreissenta, que vieu la
Cauva. Ai assajat la morfina, mai la dròga a ofèrt solament un respiech
pontuau e m’a tirassat fins an un estatut d’esclau sensa sauvament. Ara vau
tot acabar, après l’escritura d’aquest rendut còmpte qu’amusarà cinicament
mei comptemporanèus. Me questioni sovent, belèu aviáu solament tot
fantasmat, tot estent una soleta invencion de la fèbre alora qu’èri escrachat
per lo soleu, delirant dins mon batèl après mon escapada dau naviri de
guerra alemand.
En respònsa a aquest questionament, recebi sempre una imatge
orriblament viva. Pòdi pas pensar ai mars prefondas sensa frenir a lapensada de totei lei cauvas desprovesidas de noms e de formas que, ara,
rampan e gafolhan sus lo sòu viscós, venerant d’autreis idòlas rocassosas e
gravant sei semblables mostruós sus quauqueis obeliscs sota-marins de
granit destrempat.
Pantaisi d’un jorn quora podràn s’auçar delà deis ondadas per rebalar entre
seis arpas pudentas lei rèstas d’una umanitat cativa, arrenada per lei
guèrras. Un jorn quora lei terras aprefondiràn e seràn remplaçadas per lei
fonsors sornas de l’ocean auçadas dins un pandemoniom universau.
La fin es pròcha. Auvi un bruch a la pòrta coma s’un immens còrs
resquilhant va turtava. Me trobarà pas ! Dieu, aquesta man ! La fenèstra !
La fenèstra !