Per Remèsi Bòi
Novèla escrivuda peu concors 2017 deu Lector deu Val
Boca badanta, que clavera los uelhs suu gran òrgue devath la rosassa : b’i manca un canèth ! Quin ei possible ? La sala de l’Armonia, l’endret mei susvelhat deu planeta, ne dèisha pas nat parat a las intrusions e la Senta Guarda, la flor de l’Empèri, que susvelha l’endret shens deishar deus uelhs la venerabla maquineria, qui tocava dinc ara las nòtas celestiaus de la Concòrdia. Mes adara lo silenci que regna peu planeta, las patrolhas que son per carrèra en declarar la quarantea e Ana que demora dreta, lo còr clavat per la hrèita que senteish dejà. En se pèrder l’espiar peu vueit qu’a deishat lo canèth mancant, la gojata que s’interròga sus las rasons, de segur mau-sanas, qui a motivat aqueth atemptat. Mes qu’ac hè en de balas, nat explic ne’u pareish legitime.
Obnubilada per l’abséncia e las soas reflexions, la gojata ne ved pas a viéner lo son superior, Joc’ren av Tilmach, un òmi complasent e a l’escota deus autes. Conegut per estar lo legat apostolic mei progressista de l’Empèri, qu’amuisha la màger part deu temps un sorríder aus sons interlocutors, en arribar de’us raliar au son punt de vista shens emplegar lo suplici, un hèit rar dens l’administracion imperiau. Caminant a plaser, lo septuagenari que s’estanca au ras d’Ana, a man dreta plan segur, shens díser un mot. Que l’espia com tà compréner çò que hè enqüèra aquí quan ne pòt pas har arren mei vist la situacion. Que’u sorrid en pausar la soa man dreta sus ua espatla qui tremeish de suspresa. Ana que vira lo cap, abans de’u baishar en signe d’arrespècte. Lo vielh òmi, d’ua votz corau que’u ditz en la convidar a lhevar lo cap :
«Trist ahar Sòr, que v’ac disi, que m’averé agradat de v’enténer a tocar la Concòrdia d’aquesta setmana, mes Diu que n’a decidit autament.
– Perqué ? çò ditz Ana en cercar sus la cara deu vielh òmi lo solaç que’u manca, perqué har aquò ? Ne saben pas lo dòu qu’an hèit a l’Univèrs ?
– Sòr, çò ditz lo legat que torna sorríder davant ua tau encredença, per l’Univèrs, uns ne prenen pas en compte la nocion deu ben o deu mau, que hèn çò que vòlen dab lo prètzhèit de’n har profieit. N’i a pas nada plaça en los lors còrs tà la rason e la morau, pielars deu noste apostolat. Aqueths que son perduts, condemnats aus in·hèrns magmatics deus sorelhs. E son eths e las lors motivacions qui’vs retienen en aquesta sala, on lo vòste dever n’ei pas mei ?
– Que pensi au monde. Quin van víver shens la Concòrdia tà’us ensenhar lo camin a seguir ?
– Sòr, que coneishetz lo protocòle a seguir en cas d’ataca terrorista contra l’Armonia. Tornatz a vòste e esperatz-i la fin d’aquera crisi. Que’m semblatz fatigada, drin de repaus que’vs harà ben.»
Nada responsa n’ei necessària, Ana que compren qu’ei un ordi travestit en conselh. Lo legat qu’ei atau, la paraula que’u sufeish tà obtiéner çò que vòu deus autes e enqüèra un còp aquò fonciona. La gojata que’u saluda respectuosament abans de deishar la sala de l’Armonia, on dejà cohòrtas d’inquisitors e s’i hèn.
Las carrèras que son vueitas. Lo mutisme opressant qu’i regna que rasona a las aurelhas d’Ana com la cacofonia d’un caòs que ne s’i escad pas a sofrir. Que cor a hum de calhau dinc au son conapte en profieitar deu brut deus sons pas contra los pavats de marme qui la solacia drin. Ensudorida que barra la pòrta deu son crambòt, lo còr trucant com se volèva sortir. Que s’assed suu lheit rudimentari qui ei lo sol mòble qu’utiliza d’acostuma. Ne’u vaga pas de víver a casa, qu’ei l’ orgaira planetària oficiau e lo son dever qu’ei de demorar en la sala de l’Armonia a tocar la senta musica de la Concòrdia. Mes uei, peu purmèr còp despuish sègles, qu’ei a casa a s’inondar las mans deus plors sincèrs que l’inspira l’impossibilitat de perseguir la soa quèsta divinau. Qu’a los uelhs enrogits e las perpèras pesugas quan se jatz tà dromir. Lo dia qu’ei estat long, a virar e tornar virar la situacion peu cap en esperar trobar un indici o un explic a çò qui’s passa, mes arren ne’u vien pas, manca aquera angoisha de non pas jamei tornar tocar, tornar prémer las tòcas lusentas deu gran òrgue e tornar sentir lo ritme e la melodia apatzar a pàrias los miliards d’individus, totas raças comptadas, que pòblan lo planeta-capitau deu sistèma Sent-Jacme.
Lo som ne vien pas. Que huei la gojata com lo temps escapa aus vivents. Quan lo pensa aver que desapareish de tira, insasible solaç, devath lo pes deus sons questionaments. La nueit qu’ei braca, estroçada de reng e fin finau acabada. Qu’ei lo tresnueit mes la gojata qu’ei desvelhada, chepicada e tesicada per la situacion. Asseduda suu lheit, agolopada per l’escuranha, ne pòt pas sonque véder aqueth punt de lutz verd clar qui clinhoteja dab frenesia. Qu’a un messatge. Qu’ei lo purmèr còp que l’apareish. Qu’ei suspresa e ansiosa au còp. Qui ei ? Lo son superior o la Senta Guarda ? D’un pas esitant que’s lhèva anant de cap au visiofòne. Tremolant deus arms que demora mantua minuta la man peu vueit, esperant véder a desaparéisher la lutzeta, mes aquesta n’a pas desapareishut. La gojata, lo còr trucant, que prem lo boton de recepcion. L’imatge que s’afica suu petit ecran centrau. Qu’ei ua hemna a la cara trebolada. Ana que l’espia en esperar los sons purmèrs mots, qui vienen viste en har enténer ua votz travestida :
«Ana, que’ns coneishem pro totas duas tà’s passar de las convenenças, ne nse’n vaga pas de tota faiçon.
La votz que sembla abrivà’s.
– Escota’m, que’t susvelhan dejà probable e se te’n vòs sortir e compréner çò qui’s passa qu’averàs a seguir ric a ric los mens conselhs. Purmèra causa, vè au punt de rendetz-ve.
La hemna qu’amuisha un papèr legeder de plan on ei escrivuda ua adreça abans de l’escon.
– D’autas instruccions que t’i esperaràn. Ne’t vaga pas mei, sorteish !»
La gojata qu’ei perduda davant lo son ecran, partatjada enter créder a l’ordi deu legat o seguir aquera hemna, qui per estar desconeishuda, e s’i ei escaduda a desvelhar un curiosèr, qu’Ana e senteish a pujar peu dehens. Sortir ad aquera òra, au bèth miei de l’estupalutz, que presenta riscs mes non pas saber qu’ei sordeish tà la gojata, qui obreish dejà la pòrta deu son conapte.
Peu correder de l’immòble, bruts de pas que’s hèn enténer. Ua patrolha de la Senta Guarda, Ana qu’arreconeish lo ritme cadenciat, caracteristic d’ua caminada militara. Las bòtas deus inquisitors que trucan de mei anar mei hòrt lo pavat, en har compréner a la gojata que ne’u vagarà pas de méter en dobte l’avertiment dat peu messatge. Dab l’adreça deu rendetz-ve au cap, la gojata que cor en profieitar de cada enconhèra tà non pas estar vista peus sons perseguidors. De brolh en brolh, per las carrèras vueitas d’un planeta tancat per la lei marciau, Ana que segueish un camin deu cap escur, shens possibilitat de tornar, com ahiscada per un encadenament de hèits que n’a pas abranlit…
Davant lo bastiment qui aucupa la plaça ligada a l’adreça dada, Ana qu’esita. N’a pas mei la causida, qu’ac sap, mes un dobte tarrible que l’empacha d’anar mei luenh. Que’s questiona sus las possibilitats que tot aquò e sii ua esprava. La soa situacion que’u pareish irreau, tot que s’ei passat tan viste com s’èra estat previst bèra pausa avèva. Demorar dehòra o entrar, provar la soa fidelitat a l’Empèri o desfidà’u. Aquí tanpòc ne l’a pas vagat de’s possar mei luenh la reflexion, pr’amor deus drònes qui son a cercar-la en cada carrèra, lançant contra totas las fòrmas mavedissas somacions agressivas. Ana qu’entra en córrer, en har flambar la pòrta suus sons gahons. Qu’a hèit la soa causida. Tad era n’i averà pas mei nada melodia encantadora e doça, adiu l’òrgue gran devath la rosassa qui ne coneisherà pas mei lo pes deus sons dits. Adara, shens tròp saber perqué, qu’ei vaduda ua enemiga de l’Empèri e de la Concòrdia. Lo sol espèr que’u demora que vien de l’encontra vesia que harà dab la persona qui l’a avertida, era que’u va poder explicar çò qui’s passa…
Lo bastiment qu’ei vueit, arroeinat. Los vielhs mòbles qui aucupan enqüèra la sala provosa, que son rars e praubes, quasi redusits a las lors ombras, qui semblan plaps d’eslorit sus ua grana paret. L’endret que sap a la fin deu monde, com lo testimoniatge de çò que poderé aparir a l’Univèrs shens la melodia, la que tocava dinc adara l’òrgue de l’Armonia. Ana que’n tremeish d’orror en pensar ad aquera eventualitat e d’ua votz reservada qu’apèra la persona qui l’a convidada aquí. Nada responsa ne’s hè enténer, n’i a pas sonque lo vent tantalire tà har clacar los contravents d’alumínium e destorbar drin l’omnipreséncia deu silenci. Sus ua taula querada peu temps, un aute messatge que l’espèra. Enqüèra aquera lutzeta verda qui segueish lo ritme d’ua vielha dança. La gojata que l’espia, en compréner que lo camin qu’a causit de seguir ne serà pas autan brac com s’ac pensava. Tot camin ei long quan mia a la vertat.
La hemna, la cara tostemps trebolada e la votz travestida, que s’amuisha a l’ecran. Los sons mots que semblan mensh aborrits, com conscienta deu temps qu’a tà transméter lo son messatge a ua gojata qui l’espèra. Aquesta, perduda, qu’escota cada oscillacion en cèrcas d’explics :
«S’entenes aqueth messatge que vòu díser que m’as escotat e hèit ua causida. Qu’espèri qu’ei lo cas. Qu’as segurament questions, las medishas probable que las qu’avèvi abans d’i arrespóner. N’ei pas lo moment d’apréner tà tu, mes d’escotar. A la fin d’aqueth enregistrament qu’enteneràs la vertat e que poderàs anar ad aquera adreça. Acerà, l’arresponsa que t’espèra…»
Un brut que segueish la paraula de la hemna, com l’ombra e segueish lo còs, en har enténer a Ana ua votz qui sembla estar la d’un nenè. La gojata ne compren pas. Aquera votz, per estar la d’un nin, qu’ei hòrta, cridassèra e saumucanta. Ana, n’a pas jamei entenut ua tau causa. Suspresa e de mei anar mei perduda en ua realitat qui l’escapa, que’s gaha lo camin de cap a la navèra adreça en esperar trobà’i çò qui l’ei estat promés, l’arresponsa aus sons questionaments.
Dehòra las patrolhas que s’aprèssan d’era, tostemps mei pres d’aqueth bastiment qui sembla un assobacatge. Los uelhs alèrtes e las camas velòças, la gojata que pren los camins mei escurs que pòt trobar, las vielhas dralhas que’u balhan atau ua escadença de conéisher lo mot clau de l’ahar e dilhèu d’i susvíver. Mes lo brut de l’enregistrament, aquera votz cridassèra que la tesica, que l’ahisca d’anar mei viste en virar de reng contra lo cresc deu son crani. Mantun còp que manca de’s har localizar peus drònes, güeitors de l’uelh roi e unic, qui miran cada rebat e escotan cada chebit, mei concentrada sus las soas pensadas que sus la soa huejuda. L’adreça ne l’a pas miada luenh, un brolh residenciau desafectat on la vita e sembla aver desapareishuda bèra pausa a.
Ana qu’entra en lo pati on las plantas sauvatjas, presentas a borrolhs, qu’aucupan de faiçon anarquica tot l’espaci non betonat. Las mei invasivas, qui son a pujar sus las parets grisas dinc au teit, que dessenhan halhassas de mantun mètre de larg, com l’imatge d’un mostre golut qui ei a devorar las arroeinas deishadas per la civilizacion umana. La gojata qu’espia, envisaglada e espantada, aqueth tablèu abans d’entrar peu recebedor principau au quau e manca las pòrtas. La sala qu’ei escura, quasi negada per l’escuranha. Los pas de la gojata que son esitants e la soa avançada prudenta. Quan la lutz verda que ved a passar devath ua pòrta e l’atirarà de cap ad era, la gojata ne vòu pas trebucar suus objèctes qui cobreishen lo sòu. Arribada a la pòrta, que possa dab ua man vaduda febrila, Ana que s’avisa de la preséncia d’ua auta taula on ei pausat un navèth messatge tad era. Que sospira, fatigada per aqueth jòc de pista qui sembla non pas aver nada fin. Pressada que sii acabat, Ana que prem lo boton entà lançar l’enregistrament, qui peu purmèr còp amuisha ua cara vededera de plan. Ua cara familiara qui ei la soa, o la d’ua persona qui’u sembla tant que poderé estar un clòne. La suspresa que vad peu son dehens ad aqueth moment, que’u pana un crit. La votz que’u parla qu’ei identica a la soa au hertz pres. Ana que n’a per las pensadas e lo sorríder que’s hè ad era medisha a l’ecran ne l’ajuda pas a’s calmar :
«Adiu Ana, çò ditz la purmèra en devinar l’estat mentau de la dusau, qu’espèri que vam plan. Se’t coneishi com cau, qu’as cridat en véder qu’èri tu. Cridar, ne’t brembas pas çò que vòu díser, mes qu’ei ua reaccion naturau qui vad d’un sentit hòrt. Qu’ei çò qu’as entenut en l’enregistrament, lo crit d’un nenè, la causa mei naturau que sii, mes que ne coneishes pas, o meilèu, que ne coneishes pas mei.
La purmèra Ana que sospira abans de contunhar, que cèrcas lo canèth mancant.
– Qu’èm tròp previsiblas e qu’èra lo lor espèr quan ns’an esfaçats la memòria. Urosament per nosautas duas, qu’ac avèvi previst atau.
La purmèra Ana, conscienta de la carga d’informacion que vien de balhar a la navèra version d’era medisha, que s’estanca ua pausa lo monològue.
– Qu’espèri qu’as profieitat de l’espectacle ipocrita que t’a jogat Joc’ren, mes la soa compassion ne’t deu pas enganar. Darrèr la soa masca que’s mastegava lo bridet. Pr’amor que’t cau saber ua causa, lo canèth, qu’èm nosautas que l’avem panat. Que voi díser jo, donc tu… Aquò rai que m’as compresa. E que vòu que’u mias a l’endret on l’avem esconut. Que se’n va temps que s’acabi aquera abominacion qu’apèran la Concòrdia. Aquesta n’ei pas çò que pensas, mes ne’m vaga pas de t’explicar çò que n’ei, que’t persegueishen, que’t vòlen empachar de har çò que cau entà pausar un tèrmi ad aquera impostura, entà desliurar l’Univèrs deu jun imperiau.
La votz que’s hè mei grèva.
– Que’t cau destrusir aqueth canèth. Shens eth, la tirania deu Diu-Papa que s’ahonirà com un castèth de cartas. Que m’estau en tu entà har çò que n’èi pas podut har… Que’u trobaràs a la hont. Adiu…»
Lo messatge que s’acaba, privant la gojata de l’imatge d’era medisha, o de la qu’èra e ne serà pas mei. Cada mot prononciat per aquera que’u rasona peu cap, com ua melodia familiara. Ana, gahada per la revelacion, que s’assed ua pausa sus la purmèra cadièra que tròba, la cara enter las mans. Que’s senteish lo temporau en·hlat, com s’avèva lo cap a explosar tant las informacions qu’i entran e son numerosas. Destrusir lo canèth, mes perqué ? De mei, l’auta Ana ne l’a pas balhat nat explic qui l’averé podut convéncer d’ac har. Ua esitacion de las longas que gaha la gojata qui ne muda pas mei. Ne sap pas que pensar, mes peu son dehens, enlà de las ideas qui l’embrolhan l’esperit, que sap arreconéisher la vertat en la paraula de la qu’èra. Ne’s pòt pas sonque estar en era. Qu’ei sola de cap a l’Empèri. Era qui’s pensava trobar ajuda en seguir aqueth camin n’i tròba pas sonque soletat. Lo caminament qui mia un èste dinc a la vertat qu’ei tostemps long e solitari.
Ana, tostemps asseduda per l’escuranha, qu’ei demorada òras a pensar la darrèra frasa abans de compréner lo messatge. La hont de tota causa qu’ei l’Edèn, lo jardin de la creacion, lo purmèr brèç de l’umanitat. Totas las ideas que’s honhan peu son cap, cercant tots los endrets qui pòden portar aqueth nom. Còp sec, que compren. L’auta Ana qu’a esconut lo canèth peus locaus d’E.D.E.N, ua enterpresa especialista en engèni robotica deishada despuish sègles. Tot qu’ei clar. Shens pèrder ua segonda mei, la gojata que’s gaha lo camin qui sembla s’esclairar devath los sons pas. Las fòrças de la Senta Guarda e los drònes qui l’an perseguida dinc ara qu’an deishatz las cèrcas. Las carrèras qu’an arretrobat la calma e la gojata, peu purmèr còp deu dia, que pensa véder la lutz au cap deu tunèl.
Davant los locaus d’E.D.E.N, qui an un anar de castèth frequentat, la gojata qu’espia pertot, a man esquèrra e a man dreta, sospieitant un gahatèr. Mes arren ne muda pas peu barri. N’i a pas sonque las dèishas abandonadas ad eras medishas entà’s passejar per las carrèras, bohadas peu vent qui ne s’estanca pas jamei suu planeta. Totun en la sala principau de l’usina, Ana que comença de cercar l’objècte de la soa preséncia aquí, en hodilhar per las pièlas de dèishas industriaus e peu burèu on espèra enqüèra comandas qui ne seràn pas jamei aunoradas. Qu’ei tant eishorbada peu son prètzhèit que n’arremarca pas los uelhs qui gaitan cadun deus sons movements. Aqueth espiar, qu’ei lo de Joc’ren qui sorteish de l’ombra en aplaudir, cinic, lo camin corrut per la gojata, qui demora paralisada de terror… L’òmi, grandós de la soa entrada, que’u sorrid abans de lançar contra era ua votz mei au ras deu naturau, ua votz hreda e shens complasença…
«Shens tu Ana, n’averém pas jamei podut trobar lo lòc on as esconut lo canèth indispensable a la Concòrdia. Trist ahar que t’ac disi.
L’inquisitor que sospira un long moment abans de contunhar lo son monològue.
– Que pensam conéisher los limites de l’umanitat, pr’amor que n’èm los orgulhós mèstes, mes fin finau aquera que’s pòt revirar e servir ua causa terrorista de destruccion contra los sons interès pròpis. Quina decepcion de véder l’orgaira planetària tradir la soa mission divinau. E tà ajudar qui ? Ua massa de fidèus, ignorants deus sacrificis necessaris a la subervita de l’Empèri ? Ua massa qui ne coneisherà pas jamei lo ton nom, ailàs. Que hès aquò en de balas. La lobotomia universau qu’ei la sola solucion a l’elevacion de la massa e l’Armonia qu’ei l’espada deu Diu-Papa qui ascla lo libre arbitre, hont de las guèrras e de la mort. Ana, balha’m lo canèth e que poderàs tornar préner la toa plaça davant lo gran òrgue devath la rosassa.»
Ad aqueths mots, ua tropa d’inquisitors qu’arriba aus costats deu legat, encarats de har díser a la gojata l’endret on a esconut l’objècte suu quau totas las pensadas e son concentradas. Mes en realitat, aquesta ne’s bremba pas mei de l’esconeder en question e que compren lavetz la soa situacion desesperada. De cap a la miaça qui s’aprèssa d’era de mei anar mei, que pren lo purmèr objècte que tròba, un braç mecanic pesuc dab lo quau escoba lo vueit davant era en har vàder suus pòts deus cerbèrs tostemps mei pres, un sorríder carnassèr. La fin que s’aprèssa e la mort dab era que vien cuélher ua amna de mei qui n’a pas podut anar au cap de la soa mission. Qu’ei çò que’s pensa Ana quan, en realitat, qu’a hèit exactament çò qu’an esperat d’era. En efèit, quan la situacion comença a vàder critica, ua votz armoniosa que’s hè enténer per l’escuranha, la d’un òmi qui lança contra la tropa imperiau un ultimàtum deus clars. L’auburi d’aqueth òmi que sorteish de l’ombra, non pas solet mes seguit per ua tropa de las numerosas. La luta qu’ei de mau evitar quan l’òmi e lança enqüèra un còp lo son avertiment d’ua votz calma a despieit de la situacion :
«Deishatz las armas servidors deu Diu malaviat, la vòsta mort n’ei pas necessària e lo vòste repentit qu’ei possible.
– N’i a pas sonque un eretge tà parlar atau, çò torna Joc’ren esmalit. Qu’averèi donc lo plaser de portar lo cap de Yeshua Ibn Jausèp au Diu-Papa.»
Tanlèu lo silenci tornat per la sala, las tropas que’s lançan l’ua contra l’auta en brandir tot çò qu’an d’armas. Aqueth dia que’s brembarà deus crits e deus planhs qui segueishen cada camp batalhèr, mes tanben de la fin de Joc’ren e d’ua partida de la Senta Guarda, des·hèits dab l’ajuda d’ua orgaira qui s’escon adara devath la cadena de montatge. La calma tornada, ua man secorrenta que’s presenta tà la har sortir deu son clòc, ua man que pren. Un còp sortida, que pausa questions, a mieitat solaciada e esmalida, questions a las quaus Yeshua Ibn Jausèp e presenta las responsas a Ana en passà’u un navèth messatge. La lutzeta que clinhoteja freneticament, verda com l’espèr. L’espèr d’ua hemna qui ac a tot balhat tà pausar un tèrmi a la tirania de l’Armonia. La gojata qu’escota lo messatge davant ua tropa silenciosa e reconeishenta deus sacrificis qu’a hèit entà’us ajudar. L’orgaira que pòt d’ara enlà tocar ua navèra melodia, ua melodia qui rasona a pàrias dab los còrs deus susmautats.
«Lo gahatèr tenut per Yuesha a la Senta Guarda
qu’ei considerat peus fidèus com lo vertadèr començar
deu Djihad contre l’Empèri Crestian.
Mes la màger part de la populacion de Sent Jacme
que l’estima mei de parlar d’aqueth episòdi
com la darrèra canta de l’Orgaira.»
Magda, Lo libe de Yeshua, 3352.