Reverberacion (IV)

Per Laurenç Revèst

IV

Dubis

Ancuei es lo trin trin. Dal temps dal trajèct, meto la webcam per mostrar a Peire ont sio, a la lèsta. Viatjar dins l’espaci, es bèl coma espectacle. Càmbia tostemps. Per lo pauc de còups que li mostrèro, Peire arremarquèt que lo lume dal vagon dals scientifics èra soventas fes amorçat, çò qu’es anormal. Es observator aquel! Espèro que non fau una bestiesa de parlar amb aquel jove. Se conoissèm gaire. Benlèu se fuguèsse una espia. Bòn. Quina parano fau benlèu. De viatjar soleta amb la familha i es de qué vos rómper la tèsta de còups e s’inventar de tot…

Deconecto e vau veire los parents lor dire. Non un autre còup. Me vòlo ren far levar lo pauc de minutas de coneccion qu’ai drech per jorn…

E tomba ben, d’aquel temps, mos parents aplican la procedura classica. Regularament, fan una recerca materiala per confirmar que tot va ben, per netear de logicials defectuoses, per veire se lo material dals vagons non es endomatjat. Se tot es ben conectat. E passar l’aspirator per far pròpre que dison. Ai jamai ben capit l’expression.

Dal temps dal past, mama ditz a papa que darrier lo tragin, se senhalava un brolhatge… Possible. Una vòuta cercats los equipaments d’intervencion exteriora, se pilhèt lo carro de contraròtle per anar a l’autre cap dal tragin. Lo còdi d’alerta iniciat, Sela demanda de nòvas per l’interfòn. Degun respònde. Tornèt apelar tres còups, sempre ren. La pòrta sagelaa fuguèt dubèrta sensa dificultats. Estupor, totes èran alongats coma a durmir sus lors aisinas electronicas. Degun respondèt, l’arribaa nòstra passèt quasi desapercebua. Quora e quora un bruch. En la sala vesina, lo professor, Doctor Clamenç se virèt e nos vesent, cambièt de color. Un silenci desaprobator siguèt nòstra respòsta. S’alcèt e lèu lèu nos entrainèt fòra de la cabina-laboratòri.

Malgrat qualquas demandas d’explicacions, pareissèt tremolat de nòstra suspresa. Nerviós, nos remembrèt que non avèm lo drech de venir fins al laboratòri e que se tornaviam venir, seriam passibles de « sancions negativas ». Que cadun trabalhava al ritme que volia, qu’avian drech de trabalhar sus çò qu’avian de far e avian drech de se penequear d’uns scientifics tanben. Qu’èra mandat per la confederacion e avia los polers de nos arrestar per traïson, segret d’Estats e patin cofin.

Partent, Papa diguèt: « Creo qu’avèm fach una error de nos ocupar de vos. Es lo logicial de la maquina generala que verifica tot, e sèm tenguts d’obeïr e de nos tenir als òrdres donats. Serètz fins se vòstre compartiment se destaca de nosautres e que sètz plus alimentats ».

Lo Doctor diguèt ren mas barrèt sec la pòrta darrier nosautres…

Pi plus ren. Ausaviam plus ben se pausar d’aquel costat dal tragin.

Un an despí lo depart. Aquel afar nos avia trucat. E quitament Sela que remarquèt que despí la nòstra vengua dins la zòna de trajèct espacial B, avans la fin, avans l’arribaa en zòna A, l’amorçatge dal laboratòri èra de mai en mai frequent e emetian de signals parasites. Mai d’un còup, los lumes de lor cabina s’èra amurcia e soleta la lutz dal solelh fasia miralhar la carlinga.

Sota pretèxt de sortir en reparacion, Sela anèt veire çò que se passava al l’entorn de la cabina, avia apercebua d’antenas interioras, çò que devia explicar las perturbacions dal sistèma radar. Quatre oras despí, tornèt estabosia. « Son a observar qualqua ren atentivament en direccion de Terrabis. Tanben, las mieus aisinas an sentit de frequéncias sortent de lor cabina. M’en vau avertir lo Comandant, riscam de cambiar de destinacion que va brolhar nòstre IAM.

Crrr.crrr.flop. Transmission activaa. Parlatz.

« – Que se passa aquí?

– Sètz vosautres qu’anatz nos dire çò que se passa dins aquel tragin. Se juga alre que çò qu’èra previst dins lo debanament de vòl.

– Es normal, que i ague d’activitats dal costat dals scientifics. Los sapients fan totjorn de recercas, e ne’n faràn fins a la fin dal percors. Zo, non sètz pagats per me demandar çò que transportatz amb vos. Basta. Tan que son ben dins lo tragin e que los menatz a destinacion. Lo demai, diau! ».

Flop. crrr. crrr.

Aquela explica me contenta gaire, me’n vau demandar a las equipas dals sectors precedents çò qu’an fach estos sapients. La comunicacion metèt de temps a s’establir, una ora entre la demanda e la respònsa! E ancara non èra sus la canal oficiala! Lo sistèma de lutz espaciala que transpòrta las informacions es ancara ren afinat e lo descodatge es lòng. E coma es una demanda particulara, non es prioritària.

Avèm lo contacte amb Carles un amic de papa.

« – O! Adieu Carles.

– Adieu. Coma va la dauba?

– Sas çò qu’as transportat sus lo tieu sector. Normalament, sètz estaches lo primier de vigilar l’embarcament d’aquel tragin especial.

– Es a dire qu’ai gaire fach atencion a aquò, e be … Los reglatges e tot aucupa lo temps.

– Los reglatges, los reglatges. Despí quora los tragins automatics an de besonh de se far reglar? Bòn, totun, non es lo tieu trabalh.

– Es que …

– Vas lo dire ò que? Curiós coma sès m’estonaria que saupesses ren!

– Es qu’en fach… ai ren vist. Avèm ren assistit a l’embarcament, coma o vòl la procedura normala ; sèm estaches afectats a nos ocupar de la cabina de pilotatge. Al denant dal tragin. E coma sas tot çò qu’es transportat es embarcat per la part en reire! Mas parier, avèm apercebut de fòrças militaras pròche lo darrier vagon. Pron isolat.

– Bòn. Va. Mercés ancara. Adieu e bònjorn a la frema. »

Aquela discutia partèt se pérder dins lo temps. La darriera annaa de l’escòrta comencèt. La zòna A. Lo sistèma de Terrabis e lo solelh, que segon d’uns seria la còpia artificiala d’una primiera estèla. Es ver que luse mens que las autras estèlas sonaas ‘Solelh’ qu’aviái ja vistas. Entre jaune, ros e roge.

L’espaci de la zòna A, en mai de tots los molons rocós d’asteroïdes, èra mai polluit que dins lo resta de la civilizacion. Lo pilotatge demandava de mai en mai d’atencion per assistença car los detectors de particu’As èran totjorn a l’agachon. Tròces de ferre, bolons, charafis, molon de vaissels espacials, de vers accidents volants. Lo fems d’una civilizacion tota. De mai, a flor e mesura que s’avesinava de la Terra, lo trafic vial – que per avans èra pron fluide e rar- venia de mai en mai dense. Totun, la circulacion èra mai anarquica e las infrastructuras vialieras estrapassaas. De panèls de publicitat, de bevendas de lòng das vias. Un paraís per lo chocaton, de pertot de sucursalas de Caga gola la soleta begua que se polia trobar de totas parts de l’espaci. Las planetas èran ben urbanizaas e semblavan a una formiguiera ò una bóstia de joguets perdua dins un canton de l’espaci.

Los espleches començavan de se desreglar e los remetors de l’OSCI èran dificilament captables. Lo radar inutilizable, l’ionesfera e lo cèl èran borrolats.

Un mes avans d’arribar sus Terra l’interecran s’activèt. Lo cap de l’OSCI avia una declaracion de far. Signalava que totes las permissions èran suspenduas dins las zònas A a D per una alerta evacuacion. Procedura pron frequenta quora èra una catastròfa naturala. Mas aicí donava ren las rasons, que de devia totjorn justificar las decisions administrativas al públic quitament las decisions militàrias. Fasia longtemps que non aviam sentit la ràdio, se meteriam de zapar per escotar las nòvas. Música oficiala « country », ròc, jazz, música populara ipòp, blues, rap, tecno, música anciana classica, etnica… Una pauc de gaug fasia de ben despí la vita de mónigues en lo silenci de l’espaci, que se conectar manja d’energia, totplen. Cambiava. Sela se metèt a balar e de lèu me donèt l’enveia de fa parier. Festeaviam lo torn a las sorgas, a las originas. Enfin la realizacion d’uns dals grands pantaisses nòstres: lo viatge e l’Istòriologia. Doas passions que nos an raprochat Sela e papa se van mariar.

La zòna de recepcion es un aerodròm militari, lo Vespucci, dins lo cel dals Estats Units d’Amexic. Coma sèm en bòrd de la nau per lo servici, aurem de remplaçar los òmes cargats a la mantenença de la maquina. Lo tot acabat en cinc oras, torn per avion especial a nòstra vertadiera maion e la retiraa ben ameritaa dals transpòrts intergalactics! Bòn, es ancara ren temps de pantaisar, avèm ancara fins a 200 000 kms. avans d’aterrar.

Tot un còup, un « bom ». Tròp bèl per èstre ver? Un problèma arriba.

Zo, tot lo monde als ecrans. Mas lèu perdèm tot contacte amb los relaisses. Las maquinas se mèton a desvariar coma s’eriam perduts dins un trauc negre. Lo tragin contunha tranquilament sus la sieu inercia, mas sensa ajua de localizacion, los motors son muts. Una demanda d’explica nos ven dals scientifics! Per lo primier còup que se manifeston umanament, es per nos tractar d’incapables per l’interfòn sensa asperar d’elements de respònsa. Ne’n sabiam gaire mai qu’els! Anam demandar mai per lo pòste ràdio de secors.

Après fòrça temptativas, un lòng silenci nos repondèt.

Los emetors èran fatigats, quitament s’aviam pron d’energia dals panèls solars per alimentar los motors. Lo reglament es lo reglament, exceptat quora es la misèria. Los motors son comandats a distança despí los reemetors. Dònan totas las instruccions e informacions automaticas, quitament se l’essencial dal nòstre trajèct se poiria far en autonòm, coma a l’epòca dals padres fondators de l’espaci, per l’energia de la lutz solara e còsmica. Soleta la ràdio foncionava. Los reemetors privats èran melhor plaçats e alimentats per de batarias de secors perfeccionaas. La planeta la mai pròcha de nosautres èra Saturn. Nos calia provar d’entrar en contact amb los Saturnins per demandar d’ajua. Sela rafeguèt la ràdio per sentir melhor. Capiteriam a recebre una ràdio de granda escota. Èra l’ora d’un juec, per ganhar calia telefonar per repepiar los títols jugats dintre la jornaa. Asperavan de còups de telefòns. Èra lo moment de demandar secors a l’estandard de la ràdio. Sela aguèt de cruci. « Lo mieu telefonet marcha ges. Totun sio ren segura que faguessiam una bòna causa, lo reglament es de ren far per ren pérder la nòstra trajectòria e restar sus la tiera dals tragins a secorrir. Se fasèm qualqua ren riscariam benleu pèjor tant aministrativament coma vitalament! Los sabents mostrèran pauc de compreneson per aquelas dificultats rescontraas. Els volian arribar per acabar lors trabalhs. S’asperèt una setmana lo temps de far l’estat local. Mas aviam obliat la « procedura d’urgença automatica ». La nau cerquèt de se metre sus l’orbita de Saturne – en estacionari – per arrestar la fugia vers lo desconoissut. Degun respondia per lo pòste de servici. Los emetors èran en refeccion e s’èra obliat lo sòrt de nòstra linha? Mas entorn de nosautres de bruch d’èrsas e d’emissions ràdio.

Un mes passèt. Aviam ancara pron de resèrvas per manjar. Dins l’equipatge, la pression puava de jorns en jorns. Mas d’uns viures especials començavan de s’aprimar. De bevendas per un, de dessèrts per l’autre. Lo mai dificil començava de venir dals remèdis qu’anavan mancar.

Question comunicacion, las batarias marchavan ren perqué la resèrva semblava cargar irregularament. Se degueriam racionar l’electricitat de bòrd fins al caufatge.

Malgrat çò que aviam emparat dins aquelas situacions, d’un acòrdi comun se decidèt d’oltrapassar lo reglament e de pilhar contact amb la ràdio qu’aviam captaa lo darrier còup. Provèro un, dos, tres, quatres còups. Al darrier, Sela aguèt enfin una comunicacion amb l’estandardista per temptar de li explicar nòstra situacion. Per demandar assitença al relais local de l’OSCI.

Diguèt que tornaria telefonar per confirmar la transmission de nòstra informacion e nos dire la respòsta. Aspereriam tres jorns dins l’angoïssa, a l’escota de la ràdio. Los sabents èran venguts nos rejónher despí una setmana. Èra susprenent. Mòstravan de signes de lassitge mental. Parlavan entre els e semblavan pressats d’arribar avans las doas setmanas per una causa importanta. La ràdio nos rapelèt mas s’èra ja obliat lo perqué de la nòstra comunicacion. Aguèrem una autra estandardista que nos afirmèt que nos faria passar imediatament a l’antena. L’animator ràdio arrestèt solemnament l’emission per nos escotar.

« – Teno de m’excusar per los auditors, mas avèm una comunicacion espaciala ‘especiala’ a vos comunicar. Èra a nos. Sela, es ben vos, fuguerètz delegaa per expausar la situacion.

– Vaquí. Primier, grand mercés a vos de nos laissar la paraula en aquesta ora de granda escota. Sèm blocats dins un tragin de transpòrt de mèrças. 14 personas e nosautres 2 transportaires. Coma avèm perdut tot contact amb nòstre sistèma de comunicacion normal e de secors, voiriam que passessiatz comunciacion amb un relais de l’OSCI lo mai pròche per nos localizar e mandar d’ajua. Mercés ancara. A aquel moment un scientific desesperat butèt Sela e crièt dins lo micro:

– Se vos platz, ajua! Sèm perduts e anam morir dins aquel bóstia de ferre ». E acabèt en plors…

A d’aquel moment l’animator ràdio que s’èra taisut, nos copèt l’antena e senteriam a la ràdio:

« – Aia aia aia, e donc èra l’urós gasanhant dal jorn de nòstre juec- concors ‘‘Lo melhor canular’. Ancara brau per aquel talent d’actor, subretot lo darnier personatge. Zo, recompensa: es seleccionat per la granda finala. Obliatz ren, la seleccion dal melhor canular es a la fin dal mès! E tornèm partir per doas oras de música amb totplen de publicitats … ».

A bòrd eriam totes consternats! Tot aquel temps de perdut per ren e per far se’n arrire lo monde. Desolacion, per una setmana, avans que Sela se mete a reagir e a nos done d’abriva. Ges de nòvas de l’administracion. Operacions fòra reglament en perspectiva. Deviam esperar, mas agigueriam. Començavan de venir fòls d’uns scientifics. Aneriam dins las maquinas per assajar de conectar las batarias dals motors a las pilas solaras. Mas l’estagi de formacion nos evitèt aquel capítol, de paur que li raubessiam lo veïcul, coma arribèt per lo passat.

Calam per escotar las novèlas de la ràdio blagaira: « La Federacion Universala Dals Scientifics, acampats anualament a « Nòva Iòrc », ciutat de l’Amexic se pausan de demandas sus la question de l’extincion de la vita per las annaas venentas dins lo sistèma de Terrabis, qu’an observat que lo solelh de Terra s’anava morent ». Las populacions se metèran a s’embarcar per evacuar lo sistèma. De pertot veguèran de veituras e busses per un avenir mens funèste. Los trafics aumentèran en frequença e en importança. Lo monde trabalhava coma polia e mai que de costuma dins aquel canton de l’espaci grand.